Celem Programu jest wyrównanie szans młodych ludzi na dobry start w dorosłe życie. Chodzi o sytuację, w której młody człowiek z małej miejscowości potrafi samodzielnie i świadomie osiągać wyznaczone przez siebie cele myśląc perspektywicznie o własnej przyszłości. Ma bowiem takie samo prawo, jak jego rówieśnik z dużej aglomeracji, by spróbować odnieść sukces na miarę własnych możliwości oraz by jak najlepiej wykorzystać szanse, które przyniesie mu życie.
Programem „Równać Szanse” objęliśmy młodych ludzi w wieku 13-19 lat z miejscowości, w których mieszka nie więcej niż 20 tys. osób. Chcemy, by na tym terenie za sprawą ciekawych projektów, młodzi mogli sprawdzić, w czym mają szansę być skuteczni i doceniani przez innych. Tu gdzie mieszkają lub tam gdzie się kiedyś być może przeprowadzą – wszędzie, gdziekolwiek będą chcieli żyć. Tylko w ten sposób mogą stać się ludźmi samodzielnymi i niezależnymi, którzy całkowicie świadomie wyznaczają sobie przemyślane cele. Najpierw te dotyczące edukacji, a później – dorosłości.
Istotą programu „Równać Szanse” są lokalne projekty, które dla młodych ludzi mają być ciekawym wyzwaniem i szansą współpracy z innymi, by razem osiągnąć wspólny cel, ucząc się po drodze, jak radzić sobie z zupełnie nową rolą i jak wykorzystywać zupełnie nowe kontakty, które nawiązują. Wszechstronne umiejętności społeczne to bowiem cecha człowieka kompetentnego, budzącego zaufanie, pomocnego innym i zaradnego w jak najbardziej pozytywnym sensie.
Chcemy pokazywać młodym ludziom, że umiejętności zdobyte w trakcie realizacji konkretnego projektu przydają się na całe życie niezależnie od tego, co robimy i z kim planujemy wspólne działania. To zysk w czystej postaci, który można sprowadzić do zrozumiałych dla wszystkich umiejętności człowieka działającego w otaczającym go świecie. Chcemy by młody człowiek nauczył się:
- wykorzystania tego, co może im sprzyjać – chodzi o nowe, inne niż dotąd spojrzenie na swoje środowisko: w ciekawej formie, przez pryzmat jego walorów i ograniczeń. Równolegle chodzi też o sprawdzenie samego siebie, czyli tego, jakie są mocne i słabe strony konkretnego młodego człowieka;
- skutecznego planowania – chodzi o aktywne uczestnictwo młodego człowieka w wyznaczeniu celów i harmonogramu projektu, jego ocenę realnych efektów projektu. Chodzi także o to, by młodzi ludzie nauczyli się, w jaki sposób z sukcesem dążyćdo osiągnięcia wyznaczonych sobie celów;
- zjednywania sobie innych – chodzi o to, by młody człowiek w projekcie miał szansę sprawdzania się w nowych relacjach z ludźmi i instytucjami, a także nauczenia się, jak współpracować w grupie – m.in. jak znajdować wspólne cele z korzyścią dla wszystkich;
- wiary we własne siły – chodzi o to, by młody człowiek umocnił w sobie tę wiarę za sprawą osobistego sukcesu, na który damy mu szansę w projekcie. Ważne jest także, by miał szansę publicznego zaprezentowania własnych działań i ich efektów, oraz szansę udziału w nagłośnieniu projektu.W programie „Równać Szanse” organizacje pozarządowe, biblioteki gminne, gminne domy kultury oraz grupy nieformalne złożone z osób dorosłych, z miejscowości do 20 tys. mieszkańców, otrzymują dotacje na realizację własnych projektów mających wyposażyć młodych ludzi w niezbędne umiejętności skutecznego radzenia sobie w życiu niezależnie od miejsca, ludzi i sytuacji.
Historia Programu czyli jak się zaczęło
Program „Równać Szanse” powstał w 2001 roku. Do 2007 roku celem naszego Programu było wspieranie działań wyrównujących szanse młodych ludzi w dostępie do edukacji. Dotowaliśmy więc projekty rozwijające wiedzę i umiejętności z dziedziny nauk ścisłych, nowoczesnych technik informacyjnych oraz dotyczące działań aktywizujących młodych ludzi w ich środowisku i stwarzających warunki do kreatywnego spędzania wolnego czasu.W 2008 roku przeformułowaliśmy cel Programu oraz jego kształt. Dotychczasowy cel, którym było wyrównywanie szans edukacyjnych, stał się bowiem zbyt wąski. Biorąc pod uwagę wyniki naszych analiz, doszliśmy do wniosku, że obecnie nie różnice edukacyjne stanowią prawdziwą barierę dla młodych ludzi z małych miejscowości, ale brak tzw. umiejętności społecznych pozwalających w rozsądny, samodzielny, kreatywny, ale i racjonalny sposób pokierować własnym życiem.
Dokonując zmian położyliśmy też większy nacisk na tzw. diagnozę i ewaluację, to znaczy na odpowiednie uzasadnienie i przygotowanie realizacji projektów oraz na badanie ich efektywności. Niezwykle istotną zmianą było wprowadzenie od 2009 roku elektronicznego systemu naboru wniosków. Pierwszym konkursem przeprowadzonym drogą elektroniczną był Ogólnopolski Konkurs Grantowy 2009.
Zasady Programu
W programie „Równać Szanse” przeprowadzane są dwa otwarte konkursy dotacyjne. W „Ogólnopolskim Konkursie Grantowym” (OKG), przeznaczonym dla organizacji pozarządowych, można otrzymać dotacje na dłuższe projekty, poprzedzone diagnozą środowiska lokalnego. Z kolei „Regionalny Konkurs Grantowy” (RKG) jest z założenia konkursem dla organizacji dysponujących mniejszym doświadczeniem, mogą w nim również brać udział domy kultury, biblioteki i grupy nieformalne, których celem jest formalizacja działań.Koordynatorzy najlepszych projektów w ramach Ogólnopolskiego Konkursu Grantowego po ich zakończeniu mają szansę opracowania swojej metody w formie publikacji i dołączenia do grona Projektów Modelowych Programu „Równać Szanse”, czyli najlepszych przykładów pracy z młodzieżą. Autorzy Projektów Modelowych mogą otrzymać dotację na powtórzenie swojego projektu w innych środowiskach poprzez przeszkolenie przedstawicieli organizacji lub instytucji, które zainteresowane są realizacją projektu według metody wybranego Projektu Modelowego.
Dodatkową ofertą Programu „Równać Szanse” jest konkurs na realizację Forów Lokalnych – spotkań dotyczących nierówności szans i sytuacji młodzieży w lokalnych środowiskach.
O Projektach
Projekty dotowane w naszym Programie mogą dotyczyć bardzo różnych tematów, obejmują wszystkie obszary aktywności młodych ludzi, od nauki przez sztukę, sport, do działalności społecznej. Młody człowiek biorąc udział w projekcie poznaje historię swojej miejscowości i najbliższego otoczenia, pisze artykuły, tworzy strony internetowe, zakłada własną rozgłośnię radia internetowego, prowadzi różne działania artystyczne – od plastyki przez fotografię i teatr do filmu. Niektóre projekty dotyczą nauk ścisłych, ekologii, inne np. modelarstwa, planowania dalszej edukacji czy kariery, a nawet szachów, astronomii lub gotowania! Nie ma tematów lepszych i gorszych, najbardziej liczy się bowiem samodzielność młodych ludzi, ich samorządność w projekcie, pasja z jaką pracują, satysfakcja z roli, jaką pełnią i duma ze znaczenia, jakie wspólny projekt zyskuje w najbliższej okolicy i poza jej granicami. Rola osoby dorosłej jest jedynie wspomagająca. To bardziej asystent młodych ludzi niż lider, doradca niż szef projektu. Część projektów kontynuowana jest pomimo tego, że ich dotowany w ramach Programu etap zakończył się. Niektóre organizacje poszukują bowiem nowych środków na prowadzenie działań lub prowadzą je dzięki wolontariuszom i sprzętowi kupionemu w Programie „Równać Szanse”. Wiele pomysłów na działania, które zostały zrealizowane już po zakończeniu Programu, powstało w jego trakcie. Często jeden projekt staje się impulsem do uruchomienia kolejnych. Także w ramach Programu „Równać Szanse”!
Szkolenia dla koordynatorów
Program „Równać Szanse” ma też specjalną ofertę dla dorosłych koordynatorów prowadzących projekty. Uczestniczą w profesjonalnych szkoleniach przygotowujących ich do pracy z młodzieżą. Szkolenia prowadzone są przez wysokiej klasy trenerów z wieloletnim doświadczeniem, a także realizują autorski program szkoleniowy, stworzony i modyfikowany zgodnie z najnowszymi trendami naukowymi, aby jak najpełniej wspierać uczestników i odpowiadać na potrzeby zgłaszane w trakcie realizacji projektów. Koordynatorzy mają szansę udziału w konferencjach i spotkaniach, dzięki czemu podnoszą swoje umiejętności i zyskują nowe kontakty. Program odpowiada na potrzeby koordynatorów wprowadzając nowe nitki szkoleniowe, przez co realnie wpływa na kwalifikacje koordynatorów. Wiele z osób zaangażowanych w Program stało się w ten sposób liderami w swoich społecznościach, a także zakwalifikowało się do innych programów, nakierowanych na osobisty rozwój liderski.
Zmieniamy społeczności na lepsze
Od kilku lat prowadzimy badania, które pokazują, jakie zmiany zachodzą w młodych ludziach po zrealizowaniu projektów. Wyniki są nieustannie analizowane, a dzięki temu program ewaluuje starając się jeszcze pełniej odpowiadać na potrzeby młodych ludzi i organizacji, które go realizują.
Cel programu to młody człowiek przygotowany do startu w ciekawe życie i organizacja lub instytucja lokalna, która zyskuje zaufanie otoczenia. Pamiętajmy jednak, że te cele mają swoje niezwykle pozytywne konsekwencje na poziomie całej społeczności, które są dla nas niemniej ważne, o ile nie najważniejsze. I które potrafimy zmierzyć:
- młodzi ludzie lepiej radzą sobie w społeczności – od kilku lat prowadzimy badania, z których wynika, że projekty realizowane w ramach Programu najbardziej rozwijają u młodzieży umiejętności zjednywania sobie innych;
- środowisko lokalne ożywa – następuje silna integracja wokół działań na rzecz młodych ludzi. Na bazie już zrealizowanych w ramach Programu projektów powstało ponad 100 nowych, lokalnych organizacji pozarządowych;
- młodzi ludzie lepiej wykorzystują swoje atuty – wyższa świadomość mocnych i słabych stron przez młodych ludzi to w konsekwencji wyższa skuteczność wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej i zawodowej;
- młodzi ludzie stają się bardziej pomocni – angażują się w realizację działań projektów i w efekcie stają się bardziej skłonni do działań na rzecz rówieśników i własnej społeczności. Projekty skłaniają młodych ludzi do podejmowania samodzielnych inicjatyw!
Profesjonalizujemy organizacje i instytucje
Przyznawane w Programie dotacje mają również ogromny wpływ na aktywność lokalnych organizacji pozarządowych, bibliotek i domów kultury. Pobudzają powstawanie nowych organizacji oraz inspirują do dalszego działania na rzecz równych szans na rozwinięcie skrzydeł w mądrze zaplanowanym życiu. Już sam fakt uczestniczenia w konkursie o dotacje i związane z nim wyzwania oraz obowiązki, zwiększają kreatywność i inicjatywę na szczeblach lokalnych, zachęcają do podejmowania rozmaitych działań na rzecz młodych ludzi i poszukiwania sojuszników w środowiskach lokalnych. Organizacje pozarządowe, domy kultury, gminne biblioteki realizujące projekty programu „Równać Szanse” objęły swoimi działaniami nowe obszary i społeczności, zdobyły też nowych współpracowników. W efekcie wzmocniły swą pozycję w środowisku lokalnym – zyskały opinię lokalnego lidera i partnera, który może współtworzyć lokalną politykę działań na rzecz młodych ludzi.
zapraszamy do odwiedzenia strony: https://www.rownacszanse.pl/
